词条 | Draft:SI KA NDRYSHUAR POPULLSIA NE REPUBLIKEN E SHQIPERISE |
释义 |
SI KA NDRYSHUAR POPULLSIA NE REPUBLIKEN E SHQIPERISE? SARA DYLI - MEDRESEJA “HAXHI SHEJ SHAMIA” SHKODER KL 7a - Shkodwr 15 mars 2019 Popullsia nw Republikwn e Shqipwrisw ka pwsuar mjaft ndryshime sin w aspektin numeric ashtu dhe nw atw strukturorw. Faktorwt tw cilwt kanw ndikuar nw kwto ndryshime janw tw shumtw dhe qw kanw ndwrvepruar njwri me tjetrin. Ndryshimi I parw wshtw ai I numrit tw popullsisw. Popullsia jonw ne vitin 1912 kur Shqipwria u njoh dhe u coptua nga Fuqitw e Mwdha kishte afersisht 800 000 banore(1) ndwrsa nw fund tw Luftws sw Dytw Botwrore kishte dicka mw shumw se 805 000 banorw(2).Nga viti 1945 e deri nw mes tw viteve 70-te popullsia jonw shkoj nw 2.4 milion banorw (3)ndwrsa deri ne 1989 popullsia do tw shkojw nw 3.3 milion banore(4). Cilwt kanw qenw faktorwt e kwsaj shtese tw popullsisw? Lindjet e shumta ( mesatarisht 6 lindje ),martesat nw moshw tw re,tradita,pakwsimi I vdekjeve,kujdesi pwr nwnwn dhe fwminw,zhdukja e swmundjeve si malarja,turbekolozo,rritja e mirwqwnjes,emigracioni zero si dhe politikat pro lindjeve.kjo gjw bwri qw popullsia jonw tw jetw me e reja nw Europw 29 vjec(5). Po sot si paraqitet situate? Popullsia shqiptare ka ardhur duke u pakwsuar dhe mplakur.Pas viteve 90-te si rezultat I ndryshimeve politike pati njw emigracion tw madh drejt vendeve te Europws perwndimore dhe mw gjerw gjithashtu filluan nw mwnyrw graduale politikat e planifikimit familjarw,ndryshimi I statusit tw gruas nw shoqwri,martesat nw moshw tw madhe,ndryshimi I mentalitetit pwr familjen nga njw familje e madhe me shumw antarw nw familje tw vogla. Sot sipas tw dhwnave mosha mesatare nw Shqipwri wshtw rreth 35.3 vjec (6)dhe numri I sajw llogaritet nw 2.8 milion banorw(7). Ndryshime kanw pwsuar edhe treguesit e tjerw tw popullsisw si Besimet Fetare ku sipas tw dhwnave sot shteti Shqiptarw njeh 5 Komunitete fetare : Muslimanwt,Bektashinjtw,Ortodoksit,Katolikwt,Evangjelistwt.(8) Nga 1945-1967 dhe nga 1990- 2000 ishin 3 komunitete : Muslimanw,Ortodokas,Katolikw.(9) Struktura sipas vendbanimit ka ndryshuar rrwnjwsisht pasi si rezultat I lwvizjes migratore tw lirw pas vitit 1990 u arrit qe sot (2019) popullsia qytetare tw jetw rreth 51-53%.(10) Homogjeniteti I popullsisw sonw ka mbetur pothuajse I pa prekur megjithwse nw listwn e pakicave etnike ne vend janw shtuar edhe Bullgarwt e bwn atw qw pwrswri 98% te jenw shqiptare.(11) Nw aspektin gjinorw kemi njw mbisundim tw femrave mbi meshkujt 107/100.(12) References1.Te dhena statistikore zyrtare te v.1913 2.Regjistrimi zyrtare I popullsise I v.1945 3.Regjistrimi zyrtare I popullsise 1976 4.Regjistrimi zyrtare I popullsise v.1989 5.Po aty 6. INSTAT (2018) 7.Po aty 8.Regjistrimi zyrtare 2011 9.Te dhenat zyrtare te shtetit. 10.Te dhenat e INSTAT (2018) 11.Regjistrimi zyrtare I v.1989,2001 12.Regjistrimi zyrtare I v.2011 |
随便看 |
|
开放百科全书收录14589846条英语、德语、日语等多语种百科知识,基本涵盖了大多数领域的百科知识,是一部内容自由、开放的电子版国际百科全书。